Yüzeyel Ven Trombozu
Tüm vücudumuzda yüzeyel yani cilt altında seyreden ve derin toplar (kasların içinde) damarlar vardır. Yüzeyel Ven Trombozu (YVT) damarlarda pıhtı oluşmasıdır. Bu pıhtı yüzeyel ya da derin toplar damarlar da oluşabileceği gibi, mikrobik yada mikrobik sebepler olmadan da oluşabilir. Derin toplar damarlar da oluşmasına da derin ven trombozu adı verilir. Sıklıkla bacaklardaki varisli damarlarda, kan alınmasını takiben veya ilaç enjeksiyonu sonrası koldaki yüzeyel damarlarda oluşur.
Şu durumlarda Yüzeyel Ven Trombozu riski artar:
- Hastalık yada ameliyat nedeni ile uzun süreli hastane yatışları
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Aşırı kilo
- Sigara
- Pıhtı oluşumuna yatkınlık
- Uzun süre oturmak, seyahatler
- Varisler
- Hamilelik
- Hormon kullanımı, özellikle doğum kontrol ilaçları
- Damar içi ilaç enjeksiyonu
- Kanserli hastalar
YÜZEYEL VEN TROMBOZU BELİRTİLERİ
Yüzeyel Ven Trombozu belirtileri genellikle etkilenen damarın seyri boyunca ortaya çıkar, sistemik yani tüm vücudu etkileyen bulgu nadirdir.
Damar seyri boyunca;
- Deride kızarıklık
- Şişme
- Lokal ağrı
- Hassasiyet
- Sertlik
- Lokal ya da nadiren sistemik hafif ateş
- Daha da nadiren cilt değişiklikleri görülebilir.
YÜZEYEL VEN TROMBOZU TANISI NASIL KOYULUR?
Anamnez yani hasta hikayesi ve muayene bulguları ile kolaylıkla teşhis edilebilir. Şüphe varsa ya da hastamızı rahatlatmak için Doppler ultrasonografi ile tanı teyit edilebilir. Yüzeyel flebite yönelik özel bir kan testi bulunmamakla beraber D-dimer testi yapılabilir. Bunun dışında yalnızca sık tekrarlayan atakları olan ve bilinen risk faktörü olmayan hastalarda pıhtılaşma bozukluğu veya tetikleyen altta yatan bir hastalık aramak amacıyla ileri kan testleri yapılır.
YÜZEYEL VEN TROMBOZU TEDAVİSİ
Risk grubu hastalarda yani hareketsiz, büyük ameliyat geçirmiş, yatağa bağımlı, altta yatan bir kan hastalığı yada kanser gibi bir hastalığı olanlarda koruyucu hekimlik çok önemlidir. Bu gruptaki hastalara altta yatan sebep bulunabilirse tedavi edilmeli sebep bulunamayan yada hastalık dışı yüksek risk grubu olan hastalara kan sulandırıcı ilaçlar verilmelidir.
Bunun dışında:
Genelde ağrı kesiciler ve varis çorabı kullanımı ile YVT tedavi edilir.
- Ağrı kesici ilaçlar
- Eau de Goulard uygulama: Kurşun suyu ekstresi de olarak bilinen, eczanelerde hazırlanan sıvı, tromboze bölgeye soğuk olarak, ıslatılmış havlular ile erken dönemde uygulanır
- Antibiyotikler
- Kan sulandırıcı (antikoagulan) ilaçlar: Deri altına enjeksiyon şeklindeuygulanan heparin türevleri 1 ay süre ile uygulandığında hasta rahatlar ve pıhtının daha fazla ilerlemesi engellenebilir.
- Nonsteroid anti-inflamatuar ilaçlar ((Ibuprofen gibi ağrı ve yangıyı azaltıcı ilaçlar)
- Jeller
- Pıhtı eritici ilaçlar
- Varis çorabı kullanımı
YÜZEYEL VEN TROMBOZU AMELİYATI
Eğer varis zemininde flebit oluşmuş ise hastanın bir an önce rahatlaması için tıkalıdamarların ve varise neden olan damarın ilk birkaç gün içerisinde çıkartılması yani varis ameliyatı yapılabilir. Öte yandan şikayetleri çok fazla olan hastada erken dönemde lokal anestezi ile pıhtılaşmış damar üzerinden iğne ucu ile yapılan küçük bir kesiden pıhtının boşaltılması hastalara büyük bir rahatlık sağlar.